Succesvolle start van het Haagse strandseizoen met terugkeer van indrukwekkende zandsculpturen

Na vijftien jaar schittert de Haagse kust weer met een kunstvorm die net zo vergankelijk is als indrukwekkend: zandsculpturen. Sinds afgelopen weekend zijn negen meesterwerken te bewonderen op de boulevard van Scheveningen. Elk beeld vertelt een verhaal over de badplaats – van The Rolling Stones tot de Reddingsbrigade, badmode tot surfcultuur.

De start van deze gratis openluchttentoonstelling op zondag 6 april luidde op spectaculaire wijze het Haagse strandseizoen in, met een zonovergoten openingsweekend. Van 1991 tot 2011 was zandkunst iedere zomer een trekpleister voor de stad aan zee. Na een voorproefje van Winter Wonder Zand afgelopen winter, sloegen Cool Event, stichting Buitengewoon Scheveningen en vele partners de handen ineen om Zandsculpturen aan Zee mogelijk te maken, en is nu te zien tot en met 1 juni.

Elk sculptuur brengt een ode aan het Scheveningen van toen en nu. Zo staat op het Kurhausplein een werk wat refereert naar de muzikale kant van Scheveningen, waaronder het legendarische concert van The Rolling Stones in het Kurhaus in 1964. Verderop aan de boulevard loop je langs een sculptuur die 175 jaar badmode in beeld brengt en een sculptuur die het verhaal van de Haagse surfpioniers in de jaren 70 uitbeeldt.

Beestenboel
Nu niet meer voor te stellen, maar tot 50 jaar geleden kwamen circusgezelschappen met de vreemdste dieren naar Scheveningen waaronder struisvogels, olifanten en ezels. De sculptuur bij La Galleria Boulevard, onthult dit verleden. Ook iconische bouwwerken zijn terug te vinden in de zandsculpturen, waaronder de welbekende Pier van Scheveningen (met blik op de toekomst), de drie vuurtorens van Den Haag en zelfs het masker van kunstenaar Mitoraj dat sinds 1994 bij museum Beelden aan Zee in de duinen staat.

Terwijl bezoekers op zomerse dagen genieten van de zee, worden ze sinds jaar en dag nauwlettend in de gaten gehouden door de levensreddende vrijwilligers van de Haagse Reddingsbrigade en de KNRM. Hun inzet langs de 11 kilometer lange kustlijn van Den Haag heeft ook een speciale plek gekregen in Zandsculpturen aan Zee.

Prijsuitreiking
Deze verhalen en meer zijn nu te ontdekken in de negen zandsculpturen in Scheveningen. Bezoekers kunnen daarnaast stemmen op hun favoriete beeld. Meedoen kan via de website van stichting Buitengewoon Scheveningen. De winnaar wordt op 1 juni bekend gemaakt en onder de inzendingen worden prijzen verloot, waaronder een familieweekendje Scheveningen.

Levenslange passie
Creatief leider van Zandsculpturen aan Zee is de geboren en getogen Hagenaar Martin de Zoete. Wat ooit begon als een bijbaan tijdens zijn studie architectuur aan de TU Delft, groeide uit tot een levenslange passie. “In 1999 zag ik een poster op de faculteit: ‘Zandbouwers gezocht’. Nu, 26 jaar later, sta ik nog steeds met mijn knieën in het zand.”

Het bouwen van een zandsculptuur begint met een thema, in dit geval ‘een ontdekkingsreis door de badplaats’. “Dan berekenen we hoeveel zand we nodig hebben – voor dit project bijna 500 ton, zo’n zestien vrachtwagens vol,” zegt Martin.

Dobbelstenen
Het zand komt uit een (oude) rivierbedding in Gelderland en wordt na afloop opgeslagen om later te kunnen hergebruiken. “Strandzand is net als knikkers, dat valt zo uit elkaar. Rivierzand is hoekiger, als dobbelstenen, en kun je wel stapelen. Samen met water blijft het dan goed op z’n plek.”

Na het opbouwen van houten mallen wordt het zand in lagen gestort en aangestampt met machines. Zodra de basis staat, kunnen de kunstenaars te werk gaan. “We werken van boven naar beneden, eerst grof met een schep, daarna steeds fijner, tot aan plamuurmessen, vorken en zelfs creditcards. Elk beeld zit vol details. Je ontdekt steeds iets nieuws.”

Internationale kunstenaars
De kunstenaars komen uit Nederland, Amerika, Polen, Oekraïne en Litouwen en vormen een hechte groep. “We kennen elkaar goed. Er zijn wereldwijd 300 tot 350 mensen die dit professioneel doen. Voor ons voelt het als vakantie: we maken, eten, slapen — en dat een week lang op het prachtige Haagse strand. Maar de grootste voldoening blijft dat het publiek ervan geniet.”

De zandsculpturen zijn bestand tegen wind en regen. Zelfs een flinke hoosbui hoeft geen ramp te zijn. In de ontwerpen houden ze er rekening mee dat er geen waterpockets kunnen ontstaan. Martin: “En als het écht nodig is, werken we de sculptuur bij. Dat is het mooie aan beeldhouwen met zand, dat kun je altijd weer corrigeren.”

Martin merkt dat de reacties van het publiek nu al heel enthousiast zijn. “Wat mij betreft hoort dit bij de stad en hopelijk wordt dit een nieuw begin van een jaarlijks terugkerend evenement.” Dus trek je slippers aan, neem je camera mee, en ga flaneren over de boulevard — er wacht een wondere wereld van zand.