Den Haag als culturele broedplaats: van kunstacademie tot internationaal succes

De KABK Graduation Show in 2024, waar nieuw kunsttalent van zich laat zien. (Foto: Michal Betta)

Den Haag  - Met het afstuderen van een nieuwe lichting studenten aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) deze week, vestigt Den Haag opnieuw zijn reputatie als voedingsbodem voor artistiek talent. De stad levert niet alleen de kunstenaars van morgen, maar biedt ook volop ruimte voor hun ontwikkeling.

Den Haag mag dan bekend staan als politieke hoofdstad van Nederland, maar tussen paleizen, pleinen en het strand bloeit een verrassend rijk kunstklimaat. Een van de belangrijkste kweekvijvers is de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK), waar ieder jaar nieuw talent hun eerste stap zet richting het professionele veld.

Van 3 tot en met 8 juli presenteert de nieuwste generatie kunstenaars zich tijdens de Graduation Show van de KABK. Deze afstudeertentoonstelling is te zien in het academiegebouw aan de Prinsessegracht. Het is open voor iedereen en biedt een unieke inkijk in de ideeënwereld van jong kunsttalent. Velen van hen zullen na het afstuderen hun werk voortzetten – net als twee kunstenaars die momenteel met succes naam maken in de stad én ver daarbuiten.

Een installatie op de KABK Graduation Show in 2024. (Foto: Michal Betta)

Van academie naar museum
Eén van die alumni is Scarlett Hooft Graafland, die in 1999 afstudeerde in textiel. Inmiddels is ze internationaal gerenommeerd om haar poëtische en surrealistische landschapsfotografie. “Op de KABK had ik de vrijheid om eindeloos te experimenteren; niets hoefde af en je kon allemaal verschillende technieken uitproberen, dat was goud waard. Hier legde ik de basis voor mijn werk”, zegt ze.

Om haar installaties vast te leggen, begon Scarlett steeds meer gebruik te maken van fotografie. Inmiddels is het haar hoofddiscipline geworden en reisde ze naar onder andere IJsland, Yemen en Bolivia om daar kunstfoto’s te creëren.

Sinds 2018 bracht ze haar fotografie naar een nieuw niveau door het te combineren met kleurrijk borduurwerk, waarbij ze terugpakt naar haar textielopleiding in Den Haag. Scarletts huidige tentoonstelling Mesmerizing toont de highlights van haar werk van de afgelopen 30 jaar, waaronder verschillende foto’s met borduurwerk.

Ze vervolgt: “Nu, jaren later, terug in mijn vertrouwde Den Haag met een solotentoonstelling bij Museum Panorama Mesdag, voel ik me enorm vereerd. Nu ik terug ben merk ik dat het kunstklimaat sterker leeft dan ooit, met veel meer plekken voor hedendaagse kunst.”

Scarlett Hooft Graafland in de Salar woestijn in Bolivia. (Foto: Gaston Ugalde)

Internationale aantrekkingskracht
Terwijl Scarlett na haar opleiding de wijde wereld introk, zijn er ook veel studenten die vanuit de hele wereld specifiek naar Den Haag komen om hier een kunstopleiding te volgen. Twee derde van de studenten aan de KABK komt uit het buitenland.

“Ze kiezen voor deze stad vanwege de kwaliteit van het onderwijs, de creatieve sfeer en de reputatie van de academie,” zegt Meher Khan Muztar, Hoofd Communicatie en Marketing van de KABK. “En wie hier afstudeert, blijft vaak hangen, want met coaching en andere begeleidingstrajecten bij onder andere iii [voluit: ‘instrument inventors initiative’], Pulchri Studio en Stroom Den Haag biedt de stad niet alleen een startpunt, maar ook een artistieke toekomst."

Brits kunsttalent
Een voorbeeld hiervan is de Britse Jacob Wallett, recent afgestudeerd in ArtScience (2023), die zijn creativiteit op een totaal andere manier gebruikt. Met zijn speelse installaties van alledaagse objecten zoekt hij de grenzen van kunst en gebruiksvoorwerp op. “Ik kwam naar Den Haag om de samenhang tussen wetenschap en kunst te onderzoeken.”

Daarnaast werd hij aangetrokken door de goede reputatie van de stad op het gebied van ondergrondse experimentele kunst. Hij zegt: “Tijdens mijn studie ontdekte ik een bloeiende scène voor jonge kunstenaars, dankzij een combinatie van vele kleine exporuimtes, betaalbare studio's en sterke financiële steun.”

Jacob Wallett in zijn studio. (Foto: Ayşe Emre) 

Groeien in Den Haag
Het belang van financiële steun is iets waar ook de KABK zich erg van bewust is. Bij de Graduation Show zijn verschillende jury’s van culturele instellingen aanwezig die prijzen uitgeven. Jacob ontving bijvoorbeeld een geldprijs voor zijn afstudeerproject omdat hij indruk wist te maken op de jury van Stichting tot Steun.

Dit hielp hem om na zijn studie zijn kunstnetwerk verder uit te breiden in Den Haag. Zijn werk bestaat mede uit samenwerkingen en het opbouwen van tentoonstellingen voor onder andere Rewire Festival 2025, in galerie Page Not Found én op de KABK zelf.

Patch Studio, een collectieve werkruimte in de Binckhorst die hij samen met medestudenten oprichtte, groeide daarnaast in korte tijd uit tot een levendige plek waar experiment en samenwerking centraal staan.

Jacob vervolgt: “Ik zie mijn rol in de kunsten als collaborator en organisator, niet alleen als maker, en daarom ben ik trots dat Patch Studio net een vereniging is geworden. Kunststudio's als deze zijn van vitaal belang voor buurten; ze produceren zoveel creatieve en economische activiteit en verdienen meer erkenning en steun."

Levendige infrastructuur
Dankzij initiatieven zoals die van Jacob en vele andere KABK-alumni voor hem, heeft Den Haag een levendige kunstinfrastructuur waarin talent zich kan blijven ontwikkelen. Kleine galerieën als Page Not Found, Quartair en 1646 bieden ruimte aan experiment, terwijl grotere instellingen als het KM21, Stroom en Pulchri Studio nauw betrokken zijn bij nieuwe ontwikkelingen.

Sinds kort bestaat er een online platform, haagsebroedplaatsen.nl, voor informatie over gezamenlijke en creatieve initiatieven onder leiding van Haagse professionele makers uit de kunst en cultuur sector.  Het platform wordt beheerd door de creatieve initiatieven zelf, in samenwerking met de Haagse broedplaatsmakelaar Ria de Waal.

Met dit platform informeren ze geïnteresseerden en vinden Haagse creatieve initiatieven en kunstenaars elkaar. Ria: “Wat ik veel terug hoor uit het veld van kunstenaars en makers is dat in Den Haag een fijn kunstenaarsklimaat heerst, waar openheid, samenwerking en ondersteuning gevoeld worden.”

Afstudeershow
Dankzij het sterke culturele ecosysteem, internationale aantrekkingskracht en ruimte voor vernieuwing, is Den Haag inmiddels uitgeroeid tot een blijvende springplank voor creatief talent. Met de jaarlijkse Graduation Show van de KABK in het vooruitzicht is er voor iedereen nu de kans om de bloeiende kunstwereld van Den Haag te ontdekken. Kun je niet fysiek de shows bijwonen, neem dan een kijkje in de archieven van de KABK Graduation Catalogue, waar je een schat aan werk van oud-studenten kunt ontdekken.

Klik hier om je aan te melden voor de Graduation Show (vanaf donderdag 3 juli tot en met dinsdag 8 juli).