Kunstenaar creëert wolk in de Handelingenkamer van het Tweede Kamergebouw op het Binnenhof

Het werk van Berndnaut Smilde is nu te zien op de aanplakzuil op het Lange Voorhout als onderdeel van expositie MC's Mindgames. (foto: Johan Nieuwenhuize / The Hague & Partners)

Den Haag – Vluchtig, veranderlijk, ongrijpbaar en imposant. Deze termen zijn perfect van toepassing op de kunstwerken van Berndnaut Smilde. Voor zijn serie ‘Nimbus’ maakt hij foto’s van zelfgecreëerde wolken in iconische gebouwen. Deze week werd zijn nieuwste werk onthuld in het Museumkwartier Den Haag: Nimbus Handelingenkamer 2023.

Kunstenaar Berndnaut Smilde kreeg de unieke kans om voor de expositie MC’s Mindgames een installatie te maken in de vorm van een foto van een wolk geschoten in de imposante Handelingenkamer van het Tweede Kamergebouw op het Binnenhof. De foto wordt tentoongesteld op de monumentale gietijzeren aanplakzuil op het Lange Voorhout. De zuil – ook wel bekend als 'peperbus' naar de gelijkenis met een peperstrooier – staat direct tegenover Bodega De Posthoorn.

MC’s Mindgames is onderdeel van een expositiereeks die wordt georganiseerd door The Hague & Partners tijdens de renovatie van het Binnenhof om de Haagse binnenstad aantrekkelijk te houden gedurende de renovatie. MC’s Mindgames wordt mogelijk gemaakt met een bijdrage vanuit de gemeente Den Haag en Stichting Museumkwartier Den Haag.

Bibliotheek van het Binnenhof

Alles wat er in de Tweede Kamer wordt gezegd tijdens een debat, wordt opgeschreven en verzameld in verslagen. Deze ‘Handelingen’, zoals de verslagen worden genoemd, staan in de oude bibliotheek van het voormalig ministerie van Justitie; de Handelingenkamer.

De ruimte, waarvan de inrichting dateert uit 1883, is ontworpen door rijksbouwmeester Cornelis Hendrik Peters (een leerling van Pierre Cuypers) in Neo-Hollandse Renaissancestijl. Daarnaast zijn vele Chinese invloeden te herkennen: de rood met groene aankleding, de handgreepjes in de vorm van drakenklauwen, de schubben in de dakkoepel en de drakenkopjes aan de balustrades.

Vanwege de renovatie van het Binnenhof staat de Handelingenkamer – één van de 4000 vertrekken en ruimtes van het Binnenhofcomplex – voor het eerst in lange tijd leeg. De Handelingenkamer heeft, met 13,5 meter lang, 6 meter breed en 9 meter hoog, plek voor 30.000 boeken.

Uitvinding van het jaar

Omdat de boeken nu tijdelijk elders zijn opgeslagen kon de Groningse kunstenaar Smilde zijn iconische Numbus-serie uitbreiden met een foto gemaakt in de indrukwekkende decor van de Handelingenkamer. Het maken van de wolk is niet schadelijk voor de historische ruimte. “Om een wolk in een ruimte te kunnen creëren heb je een hoge luchtvochtigheid nodig en een lage temperatuur. Dat hadden we nooit kunnen doen als de ruimte vol boeken stond”, zegt Smilde. “Het heeft ons een hele dag gekost om de foto te maken, terwijl de wolk slechts enkele seconden in de lucht hing.”

De serie ‘Nimbus’, waarin de wolk als tijdelijke sculptuur centraal staat, was het doorbraakmoment voor Smilde. In 2012 roemde Time Magazine deze poëtische ingreep in de ruimte als ‘één van de beste uitvindingen van het jaar’. Met tentoonstellingen in onder andere Londen en Bristol (Engeland), Perth (Australië) en Landskrona (Zweden) heeft hij inmiddels een enorme reeks exposities op zijn naam staan.

Tijdelijke expositie

Mary Hessing, curator van MC’s Mindgames, zegt: “Smilde slaagt erin om een kleine, perfect witte wolk in het midden van een ruimte te laten zweven en die op foto vast te leggen. Dat is een zaak van precisie: temperatuur, luchtvochtigheid en belichting moeten perfect afgestemd zijn. Met de juiste parameters tovert Berndnaut met een rookmachine een wolk tevoorschijn. Wonderlijk is dit wel.”

MC’s Mindgames is een tijdelijke expositie in het Museumkwartier Den Haag waarbij een zestal jonge kunstenaars reageren op het gedachtengoed van graficus Escher. De naam, MC’s Mindgames, verwijst naar de initialen van Maurits Cornelis Escher. Naast het werk van Smilde zijn de overige installaties te vinden op het Lange Voorhout nummer 78 en in de Kazernestraat 23A. MC’s Mindgames is vrij toegankelijk tussen 11.00 en 17.00 uur op de donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag tot en met 29 oktober.

MC’s Mindgames is een productie van BinnenhofBuiten, een project van The Hague & Partners. BinnenhofBuiten organiseert evenementen en activiteiten in het Museumkwartier tijdens de renovatie van het Binnenhof, zoals eerder BlowUp Art Den Haag in mei dit jaar. Voor meer informatie, ga naar www.denhaag.com/nl/agenda/mc-mindgames.

Nimbus Handelingenkamer 2023 door Berndnaut Smilde gemaakt voor de tijdelijke expositie MC's Mindgames in het Museumkwartier Den Haag. (foto: Berndnaut Smilde / Cassander Eeftinck Schattenkerk)